Երևանի «Մխիթար Սեբաստացի կրթահամալիրի քոլեջ»
Դիպլոմային աշխատանք
Աշխատանքի Հեղինակ՝ Արաքսյա Վարդանի Հովհաննիսյան
Թեմա՝ Արևմտյան դպրոցում քարափ-բարձունքը որպես օազիս
Մասնագիտություն՝ Պարտեզապուրակային գործ
Աշխատանքի Ղեկավար՝ Շուշան Ալեքսանյան
Երևան 2018
Բովանդակություն
Ներածություն……………………………………………………………3
Գլուխ 1.Քարափային ձևավորում
- Քարեր, Դրանց տեսակները, կիրառելիությունը. Գրանիտ, ավազաքար, կրաքար……………………………………………………5
- Քարափային ծաղիկներ…………………………………………….9
- Բազմամյա ծաղիկներ. Նկարագրություն, կիրառելիություն…9
- Միամյա ծաղիկներ. Նկարագրություն, կիրառելիություն……..10
Գլուխ 2 Արևմտյան քարափ- բարձունք
2.1 Օազիս հասկացությունը…………………………………………..12
2.2 Արևմտյան քարափ- բարձունքի աշխատանքներ……………..13
Եզրակացություններ……………………………………………………15
Գրականության ցանկ
Կցված աշխատանքային նյութեր
Ներածություն
Արևմտյան քարափ- բարձունքի աշխատանքները սկսվել են 2016 թվականից և մինչ այժմ շարունակվում են՝
Աշխատանքի նպատակն է տարածքի բարելավումը, խնամքը և կանաչապատումը, արհեստական օազիսի ստեղծումը:
Նպատակից ելնելով առաջ ենք քաշել տեսական և գործնական հետևյալ խնդիրները.
Տեսական խնդիրներ.
- Ուսումնասիրել արհեստական քարափի ստեղծման մասին տեսական նյութեր
- Քարեր, որոնք օգտագործվում են արհեստական քարափների ստեղծման նպատակով, դրանց օգտակար ևվնասակար հատկությունները
- Ուսումնասիրել քարափային ծաղիկները, դրանց առանձնահատկությունները
- Ուսումնասիրել օազիսների մասին տեսական նյութեր
Գործնական խնդիրներ.
- Սվորողների հետ տարածքը ավելորդ չորուկներից մաքրել
- Փոցխել և հավաքել տերևներն ու քարերը
- Հող ավելացնել այնտեղ որտեղ կա դրա անհրաժեշտությունը
- Հողի մշակում, գոմաղբի տարածում
- Ծաղիկների տնկում
- Հեծանվուղու ստեղծում
- Աշխատանքային գործիքներին ծանոթացում
- Քարափ-բարձունքը ուսումնական նպատակով օգտագործում
Աշխատանքներն ուղղված են հետագայում արհեստական օազիսի ձևավորմանը:
Թեմայն արդիական է նրանով, որ օազիսի ստեղծումը իրենից ենթադրում է
- Ուսումնական գործունեություն
- Ուսումնահետազոտական տարածքի ստեղծում
- Միջավայրի բարելավում և խնամք
- Բնագիտական գիտելիքների հարստացում, հմտությունների կիրառում
- Փորձարարական դաշտ
Գլուխ 1. Արևմտյան քարափ բարձունք
1.1 Քարեր, դրանց տեսակները, կիրառելիությունը. Գրանիտ, ավազաքար, կրաքար
Արևմտյան քարափ- բարձունքում ստեղծել ենք
արհեստական պատ, որի նպատակն է տարածքի
հարթեցումը և հոսքի կանխումը, ինչպես նաև հարթակի
ստեղծումը:
Ռելիեֆի արհեստական ձևավորման գործընթացը կոչվում է գեոպլաստիկա տերմինով: Այսօր այդ լանդշավտային դիզայնի ուղղությունը լայնորեն տարածված է:
Քարափային ձևավորման համար կարելի է առանձնացնել քարերի տարբեր տեսակներ: Վերջիններս առանձնանում են ըստ կազմության, գույնի, ձևի: Բնական քարերը ապահովում են ներդաշնակությաուն և հարուստ տեսք: Քարի ընտրությունը պայմանավորված է նախապես մտածված և ցանկալի տեսքի ստացման հետ
Քարափների ձևավորման համար ամենատարածված քարերն են.
- Գրանիտ
- Ավազաքար
- Կրաքար
Վերոնշյալ քարերը բացարձակապես տարբեր քարեր են, որոնցից յուրաքանչյուրն ուի իր առանձնահատկությունը՝ արտաքին տեսքից բացի: Ըստ քարերից յուրաքանչյուրի առանձնահատկության էլ որոշվում է նրանց կիրառելիությունը:
Գրանիտային քարերը և դրանց բնութագիրը
Գրանիտը հրաշալի բնական մի քար է, որը ունի տարբեր գունային գամմաներ՝ սևից մինչև կարմիր: Այս քարը խոնավություն չի հավաքում, և հենց այդ պատճառով ենթակա չէ քանդվելու և ծառայում է շատ երկար:
Քարափային ձևավորման համար շատ կարևոր է ընտրել քարի գույնը: Եթե ընտրում են սև գույնը, ապա այն բոլոր համադրություններում շատ գեղեցիկ է դիտվում, սակայն ժամանակի ընթացքում կարող է շատ մռայլ տեսք ունենալ: Գրանիտը մեծ կշիռ ունի, դա էլ քարափային դիզայնի մեջ հանդիպող օգտագործման դժվարություններից մեկն է: Հատկանշական է իմանալ գրանիտի մի շատ կարևոր առանձնահատկություն. Գրանիտը բացասական ազդեցություն է ունենում հողի վրա՝ բարձրացնելով վերջինիս բաղադրության մեջ թթվայնությունը: Սրանից էլ կարող ենք հետևություն անել, որ գրանիտապատ տարածքի շրջակայքում չի կարղ աճել բուսականություն: Նմանատիպ թթվայնություն սիրում են որոշ բույսեր, օրինակ կա կակաչների մի տեսակ, որը շատ հիանալի է դիտվում այս համադրության մեջ:
Ավազաքար
Քարափների ձևավորման ժամանակ շատերը մեծամասամբ օգտագործում են ավազաքարը: Այս մեծ ուշադրությունը քարի հանդեպ պայմանավորված է նրա հետաքրքիր արտաքին տեսքով: Արտաքնապես այն ունի հարթ՝ սակայն կոպիտ տեսք, առանձնանում է իր գունային երանգավորմամբ, այս քարի բաղադրության գլխավոր առանձնահատկությունն այն է, որ բացասական ազդեցություն չի ունենում հողի վրա, և հենց այդպատճառով էլ այն հանգիստ կարելի է օգտագործել, որպես
«գորգ» և հարստացնել ծաղիկներով:
Կրաքար
Կրաքարը նույնպես շատ է օգտագործվում քարափների ձևավորման ժամանակ: Նրա կարևոր բնութագիրը և առանձնահատկությունը կայանում է նրանում, որ այս քարը անց է կացնում օդը և ջուրը, որը օգնում և հիանալի ազդում է ծաղկամանի ներսի միկրոկլիմային, այսինքն, այս քարերով կարելի է հարստացնել և ձևավորել ծաղկամանը, առանց անհանգաստանալու բացասական հետևանքների մասին:Յուրաքանչյուր բույսի վրա այս քարը հրաշալի ազդեցություն է ունենում: Սակայն ինչպես ցանկացած իրավիճակում, այստեղ նույնպես կան բացասական հանգամանքներ: Այն է, որ ժամանակի ընթացքում քարի արտաքին շերտի վրա առաջանում է մոխրային գոյացություն և լորձային շերտ: Դա տեղի է ունենում, քանի որ շրջակայքում կա բարձր խոնավություն, վերջինս վտանգավոր չէ քարի և բուսականության համար, իսկ վերացնելը, մաքրելը պարտադիր չէ, քանի որ դա քարին հաղորդում է առավել բնական արտաքին տեսք: Իսկ ցանկության դեպքում էլ կրաքարը շատ հեշտությամբ վերամշակման է ենթարկվում: Գունային գամման մեծ է՝ կրեմագույնից մինչև կապտավուն:
Քարափը կարելի է ձևավորել տարբեր մեթոդներով: Գոյություն ունի կոմպոզիցիաների մեծ տարբերակ, որոնցում կան բնական քարերի տարբեր տեսակներ: Ամենակարևոր առաջադրանքը կայանում է նրանում, որ պետք է ընտրել քարի անհրաժեշտ չափը, ձևը և գունային գամման: Ցանկացած բնական քար հրաշալի նյութ է հարուստ կոմպոզիցիա ստանալու համար:
1.2 Քարափային ծաղիկներ
Բազմամյա ծաղիկներ.
Քարափների համար ամենատարածված ծաղիկները հանդիսանում են բազմամյա ծաղիկները: Սա պայմանավորված է նրանով, որ այս ծաղիկները ունեն ինֆլյացիայի մեծ ամրություն և ծաղկման երկարատև շրջան, պահանջում են խնամք և դիմակայուն են երաշտին և ցրտին: Այս ամենին զուգահեռ ճիշտ խնամքի և հետևողականության պարագայում կարող են ծաղկել տարվա մեջ մի քանի անգամ:
Կան մի քանի առանձնահատկություն, որոնք անհրաժեշտ է հաշվի առնել.
- Արևի լույսի առկայություն
- Ուժեղ խոնավության բացակայություն
Այժմ ստորև կներկայացնենք այս բաժնի ծաղիկների մի քանի տարատեսակ.
- Гвоздики- սրա առավելությունը վարագույրի ձևավորումն ու խիտ ծաղկեփունջն է: Տվյալ ծաղիկը բաժանվում է ենթատեսակների, որոնք հերթականությամբ աճում են.
- Նախ խոտածածկույթ
- Ապա, մոտավորապես հունիսին ալպիական ձև
- Егзинецея- իրենից ներկայացնում է հարուստ գոնավորմամբ և մեծ չափի ծաղիկների փունջ: Տվյալ ծաղիկը բավականին դիմացկուն է երաշտին, սիրում է արևի լույսը և սննդարար հողը: Ծաղկման գործընթացը սկսվում է ամռան կեսից:
- Приморская армерия- Ունի թփի տեսք՝ ծաղկած գնդակի ձևով: Պատկանում է երկար ծաղկող ծաղիկների շարքին: Այն բավականին դիմացկուն է ցրտին և երաշտին, չի սիրում շատ խոնավություն:
- Бурачок- Ունի ոսկեգույն երանգ, ձևավորում է խիտ ծաղիկներ,: Ծաղկումը սկսում է հունիսից: Դիմանում է երաշտին, սիրում է արև:
- Каменная роза-Սրա առավելությունն այն է, որ այս ծաղիկն աճում է քարերի ամենանեղ հատվածներում: Նրա ձևը և չափերը հիացնում են իրենց բազմազանությամբ: Այս ծաղիկը՝ կախված եղանակային պայմաններից, փոխում է իր գունավորումը:
- Горец_Այս ծաղիկները սիրում են արևի ճառագայթներ, և հենց այդ պատճառով էլ ցանկալի է դրանց տեղադրել քարափների վերին հատվածներում: Եվ չնայած որ այս ծաղիկը հայտնվում է կարմիր գրքում, այն շատ հեշտ է խնամել և աճացնել:
Միամյա ծաղիկներ
Քարափների ձևավորման համար հարմարավետ կլինեն ցածրահասակ, միամյա բույսերը: Միամյա ծաղիկներին են պատկանում հետևյալները.
- Брахикома ибериселистая- Սիրում է լույսը և ջերմությունը, իսկ ջուրը՝չորացման շրջանում
- Лагурус- պահանջումէ հաճախակի ոռոգում, դիմացկուն չէ երաշտին
- Жиемчатая диморфотекаa-տվյալ ծաղիկը ունի արևային երանգ, ծաղկման շրջանը բավականին երկար է:
Բազմամյա և միամյա ծաղիկների շարքում կարելի է առանձնացնել նաև այնպիսիք, որոնք ծաղկում են ամբողջ ամռան ընթացքում, դրանք են
- Бархатцы- Ծաղկում է ամռան սկզբից և վերջանում սառնամանիքով: ՈՒնի բազում տեակներ, սիրում է լույսը և ջերմությունը, բացասական է վերաբերվում մեծ խոնավությանը;
- Родиола- Սկսում է ծաղկել գարնանից և ապրում է մինչև աշնան սկիզբ: Արև սիրող ծաղիկ է:
- Балканская геран- Նաև այս ծաղիկը կարելի է անվանել բազմամյա, աճում է հունիսից և աշնան շրջանին մոտ:
- Барвинок- Ունի գորգի տեսք, հակված է ոչ միայն արևին այլև ստվերին: Աճւմ էմայիսից մինչև սեպտեմբեր
- Багряная аренария- Գույնը նման է անվանմանը: Դիմացկուն է երաշտին: Ի նկատի ունենալով այն փաստը, որ այս ծաղիկը աճում է ոչ միայն հողում այլև քարերի մեջ, այն շատ հարմարավետ է օգտագործել քարափային ձևավորումների համար:
Տվյալ սխեմայից կարելի է հասկանալ, թե ինչպիսի տեղակայումներ են պահանջում քարափային վերոնշյալ ծաղիկները:
Սխեմա 1
Վերոնշյալ սխեման մեզ կօգնի քարափային ծաղիկների ճիշտ խնամքի և տեղադրման ժամանակ՝ ծառայելով որպես աշխատանքային ուղղեցույց:
Գլուխ 2 Արևմտյան քարափ-բարձունք
2.1 Օազիս հասկացության մեկնաբանում
Խոսելով այս մասին ի նկատի ունեն տարածք՝ լցված բուսականությամբ և ջրով, այն անպայման պետք է գտնվի անապատային, չոր տեղանքում: Այսպիսի տեղանքների մասին խոսելիս չպետք է առանձնացնեն որևէ չափման միավոր, դրանց չափսերը տարատեսակ են, այն կարող է լինել ինչպես փոքրիկ գետակի և մի քանի խառի համադրությամբ, այնպես էլ մի ամբողջական տնտեսւթյան չափով:
Այժմ առանձնացնենք օազիսի կարևորության մի քանի դիտարկումներ.
- Նմանատիպ վայրերում կենդանիների համար սնվելու հնարավորություն
- Տվյալ տարածքով անցնող թռչունների համար հանգստանալու, սնվելու տարածք
- Բնակեցման հնարավորություն
- Անցորդների համար հանգստավայր
Արհեստական օազիսների ստեղծման դեպքում.
- Ուսումնական գործունեություն
- Ուսումնահետազոտական տարածքի ստեղծում
- Միջավայրի բարելավում և խնամք
- Բնագիտական գիտելիքների հարստացում, հմտությունների կիրառում
- Փորձարարական դաշտ
Այժմ ներկայացնենք պատմական մի ակնարկ առաջին ձեռնաշեն օազիսի մասին,որն էր Վավիլոնիայգիները:
Սա աշխարհի յոթ հրաշալիքներից մեկն է, առաջին հայտնի ձեռնաշեն օազիսը, որի կառուցվածքը այնքան բարդ է այդ ժամանակաշրջանի համար, որ նույնիսկ օգտագործելով ժամանակակից տեխնոլոգիաները, դժվարկլիներ նմանատիպ բան ստեղծել: Անհայտ է նաև հանճարեղ ճարտարապետի անունը, որը մշակել է յուրահատուկ համակարգ, որը փոխանցում էր խոնավություն կառույցի ամենավերին հատվածները: Այգիների աճը ապահովում էին փոքրիկ առվակները և նույնիսկ ջրվեժները:
Կառույցի բաղկացած էր չորս հարկից, իրար վրա տեղակայված, որոնք կապվում էին միմյանց մարմարյա աստիճաններով: Ստեղծված բուրգը ուներ գրեթե հարյուր մետր բարձրություն, իսկ ամբողջ հատակը պատված էր պտղատու հողով: Ողջ այս հրաշքը ստեղծվել է մի մարդու համար ՝ միդական արքայադուստր Ամիտիսի համար, նրա ամուսնու Նեվուխոդոնոսոր 2-րդ-ի հրամանով:
2.2 Արևմտյան քարափ բարձունքի աշխատանքները
Արևմտյան քարափ-բարձունքի աշխատանքներն ուղղված են տարածքի բարելավմանը, խնամքին և կանաչապատմանը: Աշխատանքի ընթացքը սվորողների հետ տարածքը ավելորդ չորուկներից մաքրելն է, փոցխել և հավաքել տերևներն ու քարերը, հող ավելացնել այնտեղ որտեղ կա դրա անհրաժեշտությունը, իսկ վերջում պետք է տնկել մասրենու թփեր՝ քարափին, իսկ բարձունքին՝ դեկորատիվ ծառեր:
Նախապես հարթեցրեցինք տարածքի խորդուբորդ տեղերը, փորձեցինք փորելով և փոցխելով ստանալ թեք լանջեր, որի արդյունքում քարերի մեծ կույտեր առաջացան, որոնք էլ իրենց հերթին տեղափոխեցինք համապատասխան վայրեր:
Ներկա պահին քարափում աշխատանքները շարունակվում են, տարածքը փորելով, հարթեցնելով, քարերը հավաքելով ստացել ենք լանջ, որի միջով անցնում է հեծանվուղին և Ագարակը կապում քարափի հետ, դեկորատիվ ծառերն արդեն տնկված են և գտնվում են խնամման փուլում, ցանել ենք ծաղկի սերմեր, որպեսզի տեղափոխենք քարափ:
Հունվար ամսին տնկեցինք քարափային ծաղիկների սածիլներ, որոնք հետագայում տեղափոխել ենք քարափ:
Ինչպես նաև քարափում արդեն իսկ տեղադրել ենք քարափային ծաղիկներ: Քարափային ծաղիկների մասին արդեն խոսել ենք վերևում:
Սովորողների հետ քարափ-բարձունքում ստեղծել ենք արհեստական պատ, որի նպատակն է տարածքի բարելավումն ու խնամքը, ուսումնական հարթակի ստեղծումը: Նկարը՝ վերևում:
Սովորողների մի խմբի հետ էլ մաքրել ենք քարափի լանջը ավելորդ բուսականությունից, հետագայում կանաչապատման նպատակով: Այս աշխատանքների ընթացքը շատ կարևոր է նաև սովորողների՝ աշխատանքային գործիքներին ծանոթացնելու հանգամանքով, որում մեզ օգնեց Արևմտյան դպրոցի այգեպան Էդմոն Փաշինյանը, ով սիրով տրամադրեց մեզ գործիքները, բացատրեց դրանց կիրառելիության գործոնը:
Սովորողների մեկ այլ խմբի հետ քարափ-բարձունքի տարածքով տարածեցինք նախապես այդտեղ տեղափոխված գոմաղբը: Գոմաղբն ամենատարածված օրգանական պարարտանյութն է, հասուն գոմաղբը պարունակում է 0,5 % ազոտ, 0,25 % ֆոսֆոր և 0,60 % կալիում; Գոմաղբը բարելավում է նաև հողի ֆիզիկական հատկությունները՝ դարձնելով հողն ավելի փուխր: Գոմաղբի հետ հող են մտնում նաև մեծ քանակությամբ օգտակար միկրոօրգանիզմներ, որոնք քայքայում են գոմաղբը, օրգանական նյութերը և դարձնում դրանք բույսերի համար մատչելի միացություններ: Գոմաղբը՝ հողագործության մեջ օգտագործվող ամենահին, ամենատարածված բնական պարարտանյութն է: Օրգանական պարարտանյութի այս տեսակը բույսերի համար ազոտի, լուսածինի (ֆոսֆոր) և կալիումի, ինչպես նաև մի ամբողջ շարք բույսի կենսագործունեության համար անհրաժեշտ միկրոտարրերի՝ մասնավորապես, կրի, մագնեզիումի, ծծումբի, քլորի և կրեմնիումի մատակարար է:
Եզրակացություն
- Քարափը կարելի է ձևավորել տարբեր մեթոդներով: Գոյություն ունի կոմպոզիցիաների մեծ տարբերակ, որոնցում կան բնական քարերի տարբեր տեսակներ: Ամենակարևոր առաջադրանքը կայանում է նրանում, ր պետք է ընտրել քարի անհրաժեշտ չափը, ձևը և գունային գամման: Ցանկացած բնական քար հրաշալի նյութ է հարուստ կոմպոզիցիա ստանալու համար:
- Քարափային ծաղիկները ընտրությունը և կիրառելիությունը պահանջում է հետևողական աշխատանք, անհրաժեշտ է հստակ իմանալ ծաղկի հատկությունները, կլիմայական պայմաններին ընտելանալը, ինչպես նաև օազիսում տեղի ճիշտ ընտրությունը:
- Արհեստական օազիսների ստեղծումով նպաստում ենք թե բուսական ևթե կենդանական աշխարհի բարելավմանը, ստեղծում հարմարավետ պայման՝ աճի և զարգացման համար:
- Արհեստական օազիսի ստեղծումը՝ Արևմտյան քարափ բարձունքում հաջողված և շարունակական աշխատանք է, որը արդեն իսկ հաջողված է, և իր դինամիկ ընթացքը ցույց է տալիս տվյալ նախագծի թե գործնական և թե տեսական արդյունքները, դրված նպատակի և խնդիրների իրականացումը և
մեր «չարենցյան կամարի» ստեղծումը:
Օգտագործված տեսական նյութերի ցանկ
- http://houseadvice.ru/tsvety-dlya-alpijskoj-gorki-nazvaniya-i-foto/
- http://houseadvice.ru/kamni-dlya-landshaftnogo-dizajna/
- http://travelask.ru/questions/81536-chto-takoe-oazis
- http://minagro.nkr.am/wp-content/uploads/%D5%8A%D4%B1%D5%90%D4%B1%D5%90%D5%8F%D4%B1%D5%86%D5%85%D5%88%D5%92%D4%B9%D4%B5%D5%90%D4%BB-%D4%BF%D4%BB%D5%90%D4%B1%D5%8C%D5%88%D5%92%D5%84%D4%B8.pdf
Կցված աշխատանքային նյութեր
- https://araqshovhannisyan.wordpress.com/2018/06/13/%D6%84%D5%A1%D6%80%D5%A1%D6%83%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6-%D5%A1%D5%B7%D5%AD%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D6%84%D5%B6%D5%A5%D6%80/
- https://araqshovhannisyan.wordpress.com/2018/06/13/%D5%A1%D5%B7%D5%AD%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D6%84-%D6%84%D5%A1%D6%80%D5%A1%D6%83%D5%B8%D6%82%D5%B4/
- https://araqshovhannisyan.wordpress.com/2018/06/13/%D5%A1%D5%B7%D5%AD%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D6%84%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8-%D5%B7%D5%A1%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%BE%D5%B8%D6%82%D5%B4-%D5%A5%D5%B6/
- https://shalexsanyan.wordpress.com/2018/05/20/%D5%AE%D5%A1%D5%B2%D5%AB%D5%AF%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB-%D5%BD%D5%A1%D5%AE%D5%AB%D5%AC%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8-%D5%BF%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D6%83%D5%B8%D5%AD%D5%A5%D6%81%D5%AB%D5%B6%D6%84-%D6%84%D5%A1/
- https://shalexsanyan.wordpress.com/2018/02/13/%D5%BD%D5%A1%D5%AE%D5%AB%D5%AC%D5%B6%D5%A5%D6%80-%D6%84%D5%A1%D6%80%D5%A1%D6%83-%D5%A2%D5%A1%D6%80%D5%B1%D5%B8%D6%82%D5%B6%D6%84%D5%AB-%D5%B0%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D6%80/
- https://shalexsanyan.wordpress.com/2018/01/31/%D5%A1%D6%80%D6%87%D5%B4%D5%BF%D5%B5%D5%A1%D5%B6-%D6%84%D5%A1%D6%80%D5%A1%D6%83-%D5%A2%D5%A1%D6%80%D5%B1%D5%B8%D6%82%D5%B6%D6%84%D5%AB-%D5%A1%D5%B7%D5%AD%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D6%84%D5%B6%D5%A5-2/
- https://araqshovhannisyan.wordpress.com/2018/03/05/%D5%B4%D5%A1%D6%84%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%B4-%D5%A5%D5%B6%D6%84-%D5%AC%D5%A1%D5%B6%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%A8/
- https://araqshovhannisyan.wordpress.com/2018/03/01/%D5%AE%D5%A1%D5%BC%D5%A6%D5%A1%D6%80%D5%A4%D5%A1%D6%80-%D5%B0%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%82%D5%B4/
- https://araqshovhannisyan.wordpress.com/2017/11/08/%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%B9-%D5%BA%D5%A1%D5%BF-2/
- https://araqshovhannisyan.wordpress.com/2017/10/04/%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%B9-%D5%BA%D5%A1%D5%BF/
- https://araqshovhannisyan.wordpress.com/2017/11/01/%D5%B3%D5%AB%D5%B4%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%B4%D5%A1%D5%B6-%D5%A1%D5%B7%D5%AD%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D6%84%D5%B6%D5%A5%D6%80/
Երևանի «Մխիթար Սեբաստացի կրթահամալիրի քոլեջ»
Դիպլոմային աշխատանք
Աշխատանքի Հեղինակ՝ Արաքսյա Վարդանի Հովհաննիսյան
Թեմա՝ Արևմտյան քարափ— բարձունք
Մասնագիտություն՝ Պարտիզապուրակային գործ
Աշխատանքի Ղեկավար՝ Շուշան Ալեքսանյան
Երևան 2018
Բովանդակություն
Ներածություն……………………………………………………………3
Գլուխ 1.Քարափային ձևավորում
- Քարեր, Դրանց տեսակները, կիրառելիությունը. Գրանիտ, ավազաքար, կրաքար……………………………………………………5
- Քարափային ծաղիկներ…………………………………………….9
- Բազմամյա ծաղիկներ. Նկարագրություն, կիրառելիություն…9
- Միամյա ծաղիկներ. Նկարագրություն, կիրառելիություն……..10
Գլուխ 2 Արևմտյան քարափ- բարձունք
2.1 Օազիս հասկացությունը…………………………………………..12
2.2 Արևմտյան քարափ- բարձունքի աշխատանքներ……………..13
Եզրակացություններ……………………………………………………15
Գրականության ցանկ
Կցված աշխատանքային նյութեր
Ներածություն
Արևմտյան քարափ- բարձունքի աշխատանքները սկսվել են 2016 թվականից և մինչ այժմ շարունակվում են՝
Աշխատանքի նպատակն է տարածքի բարելավումը, խնամքը և կանաչապատումը, արհեստական օազիսի ստեղծումը:
Նպատակից ելնելով առաջ ենք քաշել տեսական և գործնական հետևյալ խնդիրները.
Տեսական խնդիրներ.
- Ուսումնասիրել արհեստական քարափի ստեղծման մասին տեսական նյութեր
- Քարեր, որոնք օգտագործվում են արհեստական քարափների ստեղծման նպատակով, դրանց օգտակար ևվնասակար հատկությունները
- Ուսումնասիրել քարափային ծաղիկները, դրանց առանձնահատկությունները
- Ուսումնասիրել օազիսների մասին տեսական նյութեր
Գործնական խնդիրներ.
- Սվորողների հետ տարածքը ավելորդ չորուկներից մաքրել
- Փոցխել և հավաքել տերևներն ու քարերը
- Հող ավելացնել այնտեղ որտեղ կա դրա անհրաժեշտությունը
- Հողի մշակում, գոմաղբի տարածում
- Ծաղիկների տնկում
- Հեծանվուղու ստեղծում
- Աշխատանքային գործիքներին ծանոթացում
- Քարափ-բարձունքը ուսումնական նպատակով օգտագործում
Աշխատանքներն ուղղված են հետագայում արհեստական օազիսի ձևավորմանը:
Թեմայն արդիական է նրանով, որ օազիսի ստեղծումը իրենից ենթադրում է
- Ուսումնական գործունեություն
- Ուսումնահետազոտական տարածքի ստեղծում
- Միջավայրի բարելավում և խնամք
- Բնագիտական գիտելիքների հարստացում, հմտությունների կիրառում
- Փորձարարական դաշտ
Գլուխ 1. Արևմտյան քարափ բարձունք
1.1 Քարեր, դրանց տեսակները, կիրառելիությունը. Գրանիտ, ավազաքար, կրաքար
Արևմտյան քարափ- բարձունքում ստեղծել ենք
արհեստական պատ, որի նպատակն է տարածքի
հարթեցումը և հոսքի կանխումը, ինչպես նաև հարթակի
ստեղծումը:
Ռելիեֆի արհեստական ձևավորման գործընթացը կոչվում է գեոպլաստիկա տերմինով: Այսօր այդ լանդշավտային դիզայնի ուղղությունը լայնորեն տարածված է:
Քարափային ձևավորման համար կարելի է առանձնացնել քարերի տարբեր տեսակներ: Վերջիններս առանձնանում են ըստ կազմության, գույնի, ձևի: Բնական քարերը ապահովում են ներդաշնակությաուն և հարուստ տեսք: Քարի ընտրությունը պայմանավորված է նախապես մտածված և ցանկալի տեսքի ստացման հետ
Քարափների ձևավորման համար ամենատարածված քարերն են.
- Գրանիտ
- Ավազաքար
- Կրաքար
Վերոնշյալ քարերը բացարձակապես տարբեր քարեր են, որոնցից յուրաքանչյուրն ուի իր առանձնահատկությունը՝ արտաքին տեսքից բացի: Ըստ քարերից յուրաքանչյուրի առանձնահատկության էլ որոշվում է նրանց կիրառելիությունը:
Գրանիտային քարերը և դրանց բնութագիրը
Գրանիտը հրաշալի բնական մի քար է, որը ունի տարբեր գունային գամմաներ՝ սևից մինչև կարմիր: Այս քարը խոնավություն չի հավաքում, և հենց այդ պատճառով ենթակա չէ քանդվելու և ծառայում է շատ երկար:
Քարափային ձևավորման համար շատ կարևոր է ընտրել քարի գույնը: Եթե ընտրում են սև գույնը, ապա այն բոլոր համադրություններում շատ գեղեցիկ է դիտվում, սակայն ժամանակի ընթացքում կարող է շատ մռայլ տեսք ունենալ: Գրանիտը մեծ կշիռ ունի, դա էլ քարափային դիզայնի մեջ հանդիպող օգտագործման դժվարություններից մեկն է: Հատկանշական է իմանալ գրանիտի մի շատ կարևոր առանձնահատկություն. Գրանիտը բացասական ազդեցություն է ունենում հողի վրա՝ բարձրացնելով վերջինիս բաղադրության մեջ թթվայնությունը: Սրանից էլ կարող ենք հետևություն անել, որ գրանիտապատ տարածքի շրջակայքում չի կարղ աճել բուսականություն: Նմանատիպ թթվայնություն սիրում են որոշ բույսեր, օրինակ կա կակաչների մի տեսակ, որը շատ հիանալի է դիտվում այս համադրության մեջ:
Ավազաքար
Քարափների ձևավորման ժամանակ շատերը մեծամասամբ օգտագործում են ավազաքարը: Այս մեծ ուշադրությունը քարի հանդեպ պայմանավորված է նրա հետաքրքիր արտաքին տեսքով: Արտաքնապես այն ունի հարթ՝ սակայն կոպիտ տեսք, առանձնանում է իր գունային երանգավորմամբ, այս քարի բաղադրության գլխավոր առանձնահատկությունն այն է, որ բացասական ազդեցություն չի ունենում հողի վրա, և հենց այդպատճառով էլ այն հանգիստ կարելի է օգտագործել, որպես
«գորգ» և հարստացնել ծաղիկներով:
Կրաքար
Կրաքարը նույնպես շատ է օգտագործվում քարափների ձևավորման ժամանակ: Նրա կարևոր բնութագիրը և առանձնահատկությունը կայանում է նրանում, որ այս քարը անց է կացնում օդը և ջուրը, որը օգնում և հիանալի ազդում է ծաղկամանի ներսի միկրոկլիմային, այսինքն, այս քարերով կարելի է հարստացնել և ձևավորել ծաղկամանը, առանց անհանգաստանալու բացասական հետևանքների մասին:Յուրաքանչյուր բույսի վրա այս քարը հրաշալի ազդեցություն է ունենում: Սակայն ինչպես ցանկացած իրավիճակում, այստեղ նույնպես կան բացասական հանգամանքներ: Այն է, որ ժամանակի ընթացքում քարի արտաքին շերտի վրա առաջանում է մոխրային գոյացություն և լորձային շերտ: Դա տեղի է ունենում, քանի որ շրջակայքում կա բարձր խոնավություն, վերջինս վտանգավոր չէ քարի և բուսականության համար, իսկ վերացնելը, մաքրելը պարտադիր չէ, քանի որ դա քարին հաղորդում է առավել բնական արտաքին տեսք: Իսկ ցանկության դեպքում էլ կրաքարը շատ հեշտությամբ վերամշակման է ենթարկվում: Գունային գամման մեծ է՝ կրեմագույնից մինչև կապտավուն:
Քարափը կարելի է ձևավորել տարբեր մեթոդներով: Գոյություն ունի կոմպոզիցիաների մեծ տարբերակ, որոնցում կան բնական քարերի տարբեր տեսակներ: Ամենակարևոր առաջադրանքը կայանում է նրանում, որ պետք է ընտրել քարի անհրաժեշտ չափը, ձևը և գունային գամման: Ցանկացած բնական քար հրաշալի նյութ է հարուստ կոմպոզիցիա ստանալու համար:
1.2 Քարափային ծաղիկներ
Բազմամյա ծաղիկներ.
Քարափների համար ամենատարածված ծաղիկները հանդիսանում են բազմամյա ծաղիկները: Սա պայմանավորված է նրանով, որ այս ծաղիկները ունեն ինֆլյացիայի մեծ ամրություն և ծաղկման երկարատև շրջան, պահանջում են խնամք և դիմակայուն են երաշտին և ցրտին: Այս ամենին զուգահեռ ճիշտ խնամքի և հետևողականության պարագայում կարող են ծաղկել տարվա մեջ մի քանի անգամ:
Կան մի քանի առանձնահատկություն, որոնք անհրաժեշտ է հաշվի առնել.
- Արևի լույսի առկայություն
- Ուժեղ խոնավության բացակայություն
Այժմ ստորև կներկայացնենք այս բաժնի ծաղիկների մի քանի տարատեսակ.
- Gvozdiki- սրա առավելությունը վարագույրի ձևավորումն ու խիտ ծաղկեփունջն է: Տվյալ ծաղիկը բաժանվում է ենթատեսակների, որոնք հերթականությամբ աճում են.
- Նախ խոտածածկույթ
- Ապա, մոտավորապես հունիսին ալպիական ձև
- Exinaceja- իրենից ներկայացնում է հարուստ գոնավորմամբ և մեծ չափի ծաղիկների փունջ: Տվյալ ծաղիկը բավականին դիմացկուն է երաշտին, սիրում է արևի լույսը և սննդարար հողը: Ծաղկման գործընթացը սկսվում է ամռան կեսից:
- Primorskaja armeriya- Ունի թփի տեսք՝ ծաղկած գնդակի ձևով: Պատկանում է երկար ծաղկող ծաղիկների շարքին: Այն բավականին դիմացկուն է ցրտին և երաշտին, չի սիրում շատ խոնավություն:
- Burachok- Ունի ոսկեգույն երանգ, ձևավորում է խիտ ծաղիկներ,: Ծաղկումը սկսում է հունիսից: Դիմանում է երաշտին, սիրում է արև:
- Kamennaya roza-Սրա առավելությունն այն է, որ այս ծաղիկն աճում է քարերի ամենանեղ հատվածներում: Նրա ձևը և չափերը հիացնում են իրենց բազմազանությամբ: Այս ծաղիկը՝ կախված եղանակային պայմաններից, փոխում է իր գունավորումը:
- Gorec_Այս ծաղիկները սիրում են արևի ճառագայթներ, և հենց այդ պատճառով էլ ցանկալի է դրանց տեղադրել քարափների վերին հատվածներում: Եվ չնայած որ այս ծաղիկը հայտնվում է կարմիր գրքում, այն շատ հեշտ է խնամել և աճացնել:
Միամյա ծաղիկներ
Քարափների ձևավորման համար հարմարավետ կլինեն ցածրահասակ, միամյա բույսերը: Միամյա ծաղիկներին են պատկանում հետևյալները.
- Braxikoma iberisolistnaya- Սիրում է լույսը և ջերմությունը, իսկ ջուրը՝չորացման շրջանում
- Lagurus- պահանջումէ հաճախակի ոռոգում, դիմացկուն չէ երաշտին
- Viemchataya dimorfoteka-տվյալ ծաղիկը ունի արևային երանգ, ծաղկման շրջանը բավականին երկար է:
Բազմամյա և միամյա ծաղիկների շարքում կարելի է առանձնացնել նաև այնպիսիք, որոնք ծաղկում են ամբողջ ամռան ընթացքում, դրանք են
- Barxatci- Ծաղկում է ամռան սկզբից և վերջանում սառնամանիքով: ՈՒնի բազում տեակներ, սիրում է լույսը և ջերմությունը, բացասական է վերաբերվում մեծ խոնավությանը;
- Rodiola- Սկսում է ծաղկել գարնանից և ապրում է մինչև աշնան սկիզբ: Արև սիրող ծաղիկ է:
- Balkanskaya geran- Նաև այս ծաղիկը կարելի է անվանել բազմամյա, աճում է հունիսից և աշնան շրջանին մոտ:
- Barvinok- Ունի գորգի տեսք, հակված է ոչ միայն արևին այլև ստվերին: Աճւմ էմայիսից մինչև սեպտեմբեր
- Bagryanaya arenariya- Գույնը նման է անվանմանը: Դիմացկուն է երաշտին: Ի նկատի ունենալով այն փաստը, որ այս ծաղիկը աճում է ոչ միայն հողում այլև քարերի մեջ, այն շատ հարմարավետ է օգտագործել քարափային ձևավորումների համար:
Տվյալ սխեմայից կարելի է հասկանալ, թե ինչպիսի տեղակայումներ են պահանջում քարափային վերոնշյալ ծաղիկները:
Սխեմա 1
Վերոնշյալ սխեման մեզ կօգնի քարափային ծաղիկների ճիշտ խնամքի և տեղադրման ժամանակ՝ ծառայելով որպես աշխատանքային ուղղեցույց:
Գլուխ 2 Արևմտյան քարափ-բարձունք
2.1 Օազիս հասկացության մեկնաբանում
Խոսելով այս մասին ի նկատի ունեն տարածք՝ լցված բուսականությամբ և ջրով, այն անպայման պետք է գտնվի անապատային, չոր տեղանքում: Այսպիսի տեղանքների մասին խոսելիս չպետք է առանձնացնեն որևէ չափման միավոր, դրանց չափսերը տարատեսակ են, այն կարող է լինել ինչպես փոքրիկ գետակի և մի քանի խառի համադրությամբ, այնպես էլ մի ամբողջական տնտեսւթյան չափով:
Այժմ առանձնացնենք օազիսի կարևորության մի քանի դիտարկումներ.
- Նմանատիպ վայրերում կենդանիների համար սնվելու հնարավորություն
- Տվյալ տարածքով անցնող թռչունների համար հանգստանալու, սնվելու տարածք
- Բնակեցման հնարավորություն
- Անցորդների համար հանգստավայր
Արհեստական օազիսների ստեղծման դեպքում.
- Ուսումնական գործունեություն
- Ուսումնահետազոտական տարածքի ստեղծում
- Միջավայրի բարելավում և խնամք
- Բնագիտական գիտելիքների հարստացում, հմտությունների կիրառում
- Փորձարարական դաշտ
Այժմ ներկայացնենք պատմական մի ակնարկ առաջին ձեռնաշեն օազիսի մասին,որն էր Վավիլոնիայգիները:
Սա աշխարհի յոթ հրաշալիքներից մեկն է, առաջին հայտնի ձեռնաշեն օազիսը, որի կառուցվածքը այնքան բարդ է այդ ժամանակաշրջանի համար, որ նույնիսկ օգտագործելով ժամանակակից տեխնոլոգիաները, դժվարկլիներ նմանատիպ բան ստեղծել: Անհայտ է նաև հանճարեղ ճարտարապետի անունը, որը մշակել է յուրահատուկ համակարգ, որը փոխանցում էր խոնավություն կառույցի ամենավերին հատվածները: Այգիների աճը ապահովում էին փոքրիկ առվակները և նույնիսկ ջրվեժները:
Կառույցի բաղկացած էր չորս հարկից, իրար վրա տեղակայված, որոնք կապվում էին միմյանց մարմարյա աստիճաններով: Ստեղծված բուրգը ուներ գրեթե հարյուր մետր բարձրություն, իսկ ամբողջ հատակը պատված էր պտղատու հողով: Ողջ այս հրաշքը ստեղծվել է մի մարդու համար ՝ միդական արքայադուստր Ամիտիսի համար, նրա ամուսնու Նեվուխոդոնոսոր 2-րդ-ի հրամանով:
2.2 Արևմտյան քարափ բարձունքի աշխատանքները
Արևմտյան քարափ-բարձունքի աշխատանքներն ուղղված են տարածքի բարելավմանը, խնամքին և կանաչապատմանը: Աշխատանքի ընթացքը սվորողների հետ տարածքը ավելորդ չորուկներից մաքրելն է, փոցխել և հավաքել տերևներն ու քարերը, հող ավելացնել այնտեղ որտեղ կա դրա անհրաժեշտությունը, իսկ վերջում պետք է տնկել մասրենու թփեր՝ քարափին, իսկ բարձունքին՝ դեկորատիվ ծառեր:
Նախապես հարթեցրեցինք տարածքի խորդուբորդ տեղերը, փորձեցինք փորելով և փոցխելով ստանալ թեք լանջեր, որի արդյունքում քարերի մեծ կույտեր առաջացան, որոնք էլ իրենց հերթին տեղափոխեցինք համապատասխան վայրեր:
Ներկա պահին քարափում աշխատանքները շարունակվում են, տարածքը փորելով, հարթեցնելով, քարերը հավաքելով ստացել ենք լանջ, որի միջով անցնում է հեծանվուղին և Ագարակը կապում քարափի հետ, դեկորատիվ ծառերն արդեն տնկված են և գտնվում են խնամման փուլում, ցանել ենք ծաղկի սերմեր, որպեսզի տեղափոխենք քարափ:
Հունվար ամսին տնկեցինք քարափային ծաղիկների սածիլներ, որոնք հետագայում տեղափոխել ենք քարափ:
Ինչպես նաև քարափում արդեն իսկ տեղադրել ենք քարափային ծաղիկներ: Քարափային ծաղիկների մասին արդեն խոսել ենք վերևում:
Սովորողների հետ քարափ-բարձունքում ստեղծել ենք արհեստական պատ, որի նպատակն է տարածքի բարելավումն ու խնամքը, ուսումնական հարթակի ստեղծումը: Նկարը՝ վերևում:
Սովորողների մի խմբի հետ էլ մաքրել ենք քարափի լանջը ավելորդ բուսականությունից, հետագայում կանաչապատման նպատակով: Այս աշխատանքների ընթացքը շատ կարևոր է նաև սովորողների՝ աշխատանքային գործիքներին ծանոթացնելու հանգամանքով, որում մեզ օգնեց Արևմտյան դպրոցի այգեպան Էդմոն Փաշինյանը, ով սիրով տրամադրեց մեզ գործիքները, բացատրեց դրանց կիրառելիության գործոնը:
Սովորողների մեկ այլ խմբի հետ քարափ-բարձունքի տարածքով տարածեցինք նախապես այդտեղ տեղափոխված գոմաղբը: Գոմաղբն ամենատարածված օրգանական պարարտանյութն է, հասուն գոմաղբը պարունակում է 0,5 % ազոտ, 0,25 % ֆոսֆոր և 0,60 % կալիում; Գոմաղբը բարելավում է նաև հողի ֆիզիկական հատկությունները՝ դարձնելով հողն ավելի փուխր: Գոմաղբի հետ հող են մտնում նաև մեծ քանակությամբ օգտակար միկրոօրգանիզմներ, որոնք քայքայում են գոմաղբը, օրգանական նյութերը և դարձնում դրանք բույսերի համար մատչելի միացություններ: Գոմաղբը՝ հողագործության մեջ օգտագործվող ամենահին, ամենատարածված բնական պարարտանյութն է: Օրգանական պարարտանյութի այս տեսակը բույսերի համար ազոտի, լուսածինի (ֆոսֆոր) և կալիումի, ինչպես նաև մի ամբողջ շարք բույսի կենսագործունեության համար անհրաժեշտ միկրոտարրերի՝ մասնավորապես, կրի, մագնեզիումի, ծծումբի, քլորի և կրեմնիումի մատակարար է:
Եզրակացություն
- Քարափը կարելի է ձևավորել տարբեր մեթոդներով: Գոյություն ունի կոմպոզիցիաների մեծ տարբերակ, որոնցում կան բնական քարերի տարբեր տեսակներ: Ամենակարևոր առաջադրանքը կայանում է նրանում, ր պետք է ընտրել քարի անհրաժեշտ չափը, ձևը և գունային գամման: Ցանկացած բնական քար հրաշալի նյութ է հարուստ կոմպոզիցիա ստանալու համար:
- Քարափային ծաղիկները ընտրությունը և կիրառելիությունը պահանջում է հետևողական աշխատանք, անհրաժեշտ է հստակ իմանալ ծաղկի հատկությունները, կլիմայական պայմաններին ընտելանալը, ինչպես նաև օազիսում տեղի ճիշտ ընտրությունը:
- Արհեստական օազիսների ստեղծումով նպաստում ենք թե բուսական ևթե կենդանական աշխարհի բարելավմանը, ստեղծում հարմարավետ պայման՝ աճի և զարգացման համար:
- Արհեստական օազիսի ստեղծումը՝ Արևմտյան քարափ բարձունքում հաջողված և շարունակական աշխատանք է, որը արդեն իսկ հաջողված է, և իր դինամիկ ընթացքը ցույց է տալիս տվյալ նախագծի թե գործնական և թե տեսական արդյունքները, դրված նպատակի և խնդիրների իրականացումը և
մեր «չարենցյան կամարի» ստեղծումը:
Օգտագործված տեսական նյութերի ցանկ
- http://houseadvice.ru/tsvety-dlya-alpijskoj-gorki-nazvaniya-i-foto/
- http://houseadvice.ru/kamni-dlya-landshaftnogo-dizajna/
- http://travelask.ru/questions/81536-chto-takoe-oazis
- http://minagro.nkr.am/wp-content/uploads/%D5%8A%D4%B1%D5%90%D4%B1%D5%90%D5%8F%D4%B1%D5%86%D5%85%D5%88%D5%92%D4%B9%D4%B5%D5%90%D4%BB-%D4%BF%D4%BB%D5%90%D4%B1%D5%8C%D5%88%D5%92%D5%84%D4%B8.pdf
Կցված աշխատանքային նյութեր
- https://araqshovhannisyan.wordpress.com/2018/06/13/%D6%84%D5%A1%D6%80%D5%A1%D6%83%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6-%D5%A1%D5%B7%D5%AD%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D6%84%D5%B6%D5%A5%D6%80/
- https://araqshovhannisyan.wordpress.com/2018/06/13/%D5%A1%D5%B7%D5%AD%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D6%84-%D6%84%D5%A1%D6%80%D5%A1%D6%83%D5%B8%D6%82%D5%B4/
- https://araqshovhannisyan.wordpress.com/2018/06/13/%D5%A1%D5%B7%D5%AD%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D6%84%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8-%D5%B7%D5%A1%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A1%D5%AF%D5%BE%D5%B8%D6%82%D5%B4-%D5%A5%D5%B6/
- https://shalexsanyan.wordpress.com/2018/05/20/%D5%AE%D5%A1%D5%B2%D5%AB%D5%AF%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%AB-%D5%BD%D5%A1%D5%AE%D5%AB%D5%AC%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A8-%D5%BF%D5%A5%D5%B2%D5%A1%D6%83%D5%B8%D5%AD%D5%A5%D6%81%D5%AB%D5%B6%D6%84-%D6%84%D5%A1/
- https://shalexsanyan.wordpress.com/2018/02/13/%D5%BD%D5%A1%D5%AE%D5%AB%D5%AC%D5%B6%D5%A5%D6%80-%D6%84%D5%A1%D6%80%D5%A1%D6%83-%D5%A2%D5%A1%D6%80%D5%B1%D5%B8%D6%82%D5%B6%D6%84%D5%AB-%D5%B0%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D6%80/
- https://shalexsanyan.wordpress.com/2018/01/31/%D5%A1%D6%80%D6%87%D5%B4%D5%BF%D5%B5%D5%A1%D5%B6-%D6%84%D5%A1%D6%80%D5%A1%D6%83-%D5%A2%D5%A1%D6%80%D5%B1%D5%B8%D6%82%D5%B6%D6%84%D5%AB-%D5%A1%D5%B7%D5%AD%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D6%84%D5%B6%D5%A5-2/
- https://araqshovhannisyan.wordpress.com/2018/03/05/%D5%B4%D5%A1%D6%84%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%B4-%D5%A5%D5%B6%D6%84-%D5%AC%D5%A1%D5%B6%D5%BB%D5%A5%D6%80%D5%A8/
- https://araqshovhannisyan.wordpress.com/2018/03/01/%D5%AE%D5%A1%D5%BC%D5%A6%D5%A1%D6%80%D5%A4%D5%A1%D6%80-%D5%B0%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%82%D5%B4/
- https://araqshovhannisyan.wordpress.com/2017/11/08/%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%B9-%D5%BA%D5%A1%D5%BF-2/
- https://araqshovhannisyan.wordpress.com/2017/10/04/%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%B9-%D5%BA%D5%A1%D5%BF/
- https://araqshovhannisyan.wordpress.com/2017/11/01/%D5%B3%D5%AB%D5%B4%D5%A1%D5%BA%D5%A1%D5%BF%D5%B4%D5%A1%D5%B6-%D5%A1%D5%B7%D5%AD%D5%A1%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D6%84%D5%B6%D5%A5%D6%80/
Արաքսյա Հովհաննիսյան 